0:0:0.0 --> 0:0:1.370
Ali Osman Öncel
Başladığı gibi.
0:0:3.790 --> 0:0:5.60
Ali Osman Öncel
Can yapım.
0:0:7.110 --> 0:0:8.820
Ali Osman Öncel
Evet cumhurbaşkanlık.
0:0:11.650 --> 0:0:12.560
Ali Osman Öncel
Kabul ediyor mu?
0:0:14.790 --> 0:0:17.410
Ali Osman Öncel
Evet, Türkçe konuşuyor, teşekkür ediyor.
0:0:20.20 --> 0:0:20.520
Ali Osman Öncel
Yok.
0:0:22.960 --> 0:0:24.330
Ali Osman Öncel
Evet şeyler.
0:1:51.830 --> 0:1:52.630
Nurbek KHASSANOV
Demek hocam.
0:1:52.100 --> 0:1:55.530
Ali Osman Öncel
Merhaba, bundan daha merhabalar, merhabalar arkadaşlar.
0:1:57.260 --> 0:2:0.30
Ali Osman Öncel
Merhabalar ses açıkmış.
0:2:0.840 --> 0:2:2.610
Ali Osman Öncel
Evet geldim diğer arkadaşları.
0:2:3.800 --> 0:2:5.660
Ali Osman Öncel
Evet bekleyelim bari.
0:2:6.670 --> 0:2:10.320
Ali Osman Öncel
Bir kişi daha var. Mehmet Sabri uğur, o da mı ders oluyor?
0:2:11.950 --> 0:2:13.860
Ali Osman Öncel
Radyoda bir ders oluyor.
0:2:23.200 --> 0:2:24.90
Ali Osman Öncel
Bu arada.
0:2:27.230 --> 0:2:28.920
Ali Osman Öncel
Dalga yayınımı.
0:2:35.980 --> 0:2:38.300
Ali Osman Öncel
Hiç bekliyoruz şu anda arkadaşlarım.
0:2:58.940 --> 0:3:2.630
Ali Osman Öncel
Evet, geldim diğer artışlar.
0:3:4.120 --> 0:3:7.250
Ali Osman Öncel
Nur bek Melisa Melisa sallıyor.
0:3:9.90 --> 0:3:9.720
Ali Osman Öncel
Evet.
0:3:12.260 --> 0:3:18.360
Ali Osman Öncel
Tamam 2 kişi son bir 13 nereden derslere katılıyorsunuz, var mı çanakkaleli
kalan?
0:3:19.630 --> 0:3:21.900
Ali Osman Öncel
Maalesef uzaktan olduğu için.
0:3:22.50 --> 0:3:23.560
Melissa Rahadatulaisy Triananda
Evet ablacım sana kardeşim?
0:3:26.200 --> 0:3:26.620
Melissa Rahadatulaisy Triananda
Evet.
0:3:24.140 --> 0:3:27.820
Ali Osman Öncel
Öyle mi? Çanakkale'den tamam nur bek nerde nur bek.
0:3:30.810 --> 0:3:31.450
Ali Osman Öncel
Sen de.
0:3:30.700 --> 0:3:32.620
Nurbek KHASSANOV
Ben Kazakistan dayım ben hocam.
0:3:35.500 --> 0:3:35.980
Nurbek KHASSANOV
Evet.
0:3:32.390 --> 0:3:38.930
Ali Osman Öncel
Oh, şu anda kazakistan'dan katılıyorsun. Yani vay vay kardeşim vay maşallah
maşallah.
0:3:39.770 --> 0:3:43.160
Ali Osman Öncel
Kadar uzaktan bağlantı olabiliyor. Müthiş bir şey ya.
0:3:43.340 --> 0:3:43.920
Nurbek KHASSANOV
Evet.
0:3:44.360 --> 0:3:48.290
Ali Osman Öncel
Var mı? Kamerasını açabilecek uygun kişi bir kişiye bakayım bari.
0:3:50.270 --> 0:3:51.40
Ali Osman Öncel
Anladık.
0:3:52.750 --> 0:3:58.510
Ali Osman Öncel
Kazakistan'dan açabiliyor musun? Kamera bari kazakistan'ı seyredelim sayende ya
şöyle bir dışarı gösterirsin falan.
0:3:57.210 --> 0:4:1.180
Nurbek KHASSANOV
Hıhı çal.
0:4:1.670 --> 0:4:5.510
Ali Osman Öncel
Vallahi Kazakistan ismi bile güzel valla Kazakistan.
0:4:8.390 --> 0:4:15.350
Ali Osman Öncel
Vay kardeşim be kazakistan'dan ne katılıyor? Desene bu derse helal olsun selam
olsun tüm kazakistan'a.
0:4:16.170 --> 0:4:18.680
Ali Osman Öncel
Evet Melisa endonezya'da değil Melisa.
0:4:21.490 --> 0:4:22.350
Melissa Rahadatulaisy Triananda
Hızlı hocam.
0:4:22.950 --> 0:4:24.610
Ali Osman Öncel
Endonezya değil mi? Seni memleket.
0:4:25.20 --> 0:4:26.300
Melissa Rahadatulaisy Triananda
Evet en önemlileri.
0:4:26.90 --> 0:4:29.220
Ali Osman Öncel
Kendi elaziğ da buradan selamlar, tüm kardeşlerimize.
0:4:30.180 --> 0:4:33.110
Ali Osman Öncel
Evet, başka var mı? Betül var heralde Betül.
0:4:34.240 --> 0:4:39.940
Ali Osman Öncel
Betül, Mehmet Sabri Mehmet Sabri metal çağırdık onları.
0:4:40.840 --> 0:4:41.970
Ali Osman Öncel
Evet.
0:4:43.490 --> 0:4:53.470
Ali Osman Öncel
Normalde ders 12 10 beşte bitiyor, dokuzda başlıyor. O nedenle de 3 saat Dersim
saat yapacağımız için 11, 15, 12, 15 yapabiliriz.
0:4:54.140 --> 0:4:59.270
Ali Osman Öncel
Dersim bu dersi daha önce vermediğim için yani Türkçe vermediğim için.
0:4:59.940 --> 0:5:3.110
Ali Osman Öncel
Hıı notlarımı biraz türkçeleştirme çalıştım.
0:5:3.970 --> 0:5:11.670
Ali Osman Öncel
Evet, diğer artışımız da katılıyor mu? Betül geçen dersi katılmıştı. Sanki dimi
hataylıyım demişti. Doğru mu hatırlıyorum.
0:5:13.790 --> 0:5:14.470
Ali Osman Öncel
Tayda.
0:5:16.360 --> 0:5:23.390
Ali Osman Öncel
Evet, kazakistanlı kardeşim sen aç kameranı da bari bir bakalım. Sana sana bir
kişiye bakarak anlatalım. Yani öyle kal.
0:5:24.960 --> 0:5:26.310
Ali Osman Öncel
Sen öyle kal baharı da.
0:5:28.100 --> 0:5:38.500
Ali Osman Öncel
Oradan kazakistan'a ders verdiğimizi millet görsün ya orada üniversite var mı?
Kazakistan'da Ahmet Yesevi Üniversitesi kazakistan'da mıydı acaba?
0:5:41.430 --> 0:5:48.10
Ali Osman Öncel
Ahmet Yesevi Üniversitesi vardı ama kazakistan'da mıydı, türkmenistan'da mıydı,
kazakistan'da mı Ahmet Yesevi Üniversitesi?
0:5:49.430 --> 0:5:49.700
Nurbek KHASSANOV
Kazak.
0:5:49.800 --> 0:5:50.500
Nurbek KHASSANOV
Insanda hocam.
0:5:53.60 --> 0:5:53.310
Nurbek KHASSANOV
Evet.
0:5:51.40 --> 0:5:53.540
Ali Osman Öncel
Ha o meşhur üniversite değil mi Ahmet Yesevi?
0:5:54.240 --> 0:5:54.990
Ali Osman Öncel
Hı.
0:5:54.140 --> 0:5:55.550
Nurbek KHASSANOV
Pislendi girdi.
0:5:58.60 --> 0:5:58.640
Nurbek KHASSANOV
Orada.
0:5:56.580 --> 0:6:9.440
Ali Osman Öncel
Sizin orada yani çok büyük bir üniversite değil mi? Ya benim kıza dedim. Git
ali'yi de ordaki eğitimle çince öğrenmek zorundaymış. Bir de Rusça öğrenmek
zorundaymış. Bir de ingilizce öğrenmek zorundaymış yani.
0:6:10.460 --> 0:6:13.890
Ali Osman Öncel
Bayağı zormuş oradaki eğitim en az 3 diye bilmek zorundaymış yani.
0:6:13.170 --> 0:6:16.950
Nurbek KHASSANOV
Yok be Türbesi var turk universitesi.
0:6:17.980 --> 0:6:24.200
Ali Osman Öncel
Ama şey, öyle yazdığı için Rusça Rusça öğrenmek.
0:6:24.370 --> 0:6:35.420
Ali Osman Öncel
Yani ingilizcesi var kızın da. Hani bir de Rusça öğrenmek zorunda diye şey
yapmadım. Rusya ingilizce Türkçe eğitim veriliyor diye bir şey yaptık ama
yanlışmış yaptı doğrusu nedir sen ne istiyorsan özetle bize.
0:6:37.50 --> 0:6:38.50
Nurbek KHASSANOV
Tam.
0:6:38.790 --> 0:6:40.280
Nurbek KHASSANOV
Bilmiyorum, hocam orası.
0:6:40.730 --> 0:6:42.230
Ali Osman Öncel
Ha sende bilmiyorsun olmadı.
0:6:42.460 --> 0:6:43.20
Nurbek KHASSANOV
Nasıl?
0:6:42.880 --> 0:6:46.550
Ali Osman Öncel
Evet, yani yakın mısın o üniversiteye?
0:6:47.300 --> 0:6:48.250
Ali Osman Öncel
Ahmet Yesevi.
0:6:48.710 --> 0:6:49.830
Nurbek KHASSANOV
Yok uzakta.
0:6:50.330 --> 0:6:52.10
Ali Osman Öncel
He uzakta diyorsun, anladım.
0:6:51.740 --> 0:6:52.100
Nurbek KHASSANOV
Hı.
0:6:53.220 --> 0:6:55.940
Ali Osman Öncel
O da parasız bir üniversite değil mi? Parasız bir üniversite.
0:6:57.800 --> 0:6:58.860
Nurbek KHASSANOV
Ara suna.
0:7:0.610 --> 0:7:1.370
Nurbek KHASSANOV
Bilgim yok.
0:7:0.840 --> 0:7:4.210
Ali Osman Öncel
Ayça demiyor, üniversitenin olduğundan haberim var. Tamam.
0:7:4.980 --> 0:7:7.90
Ali Osman Öncel
Evet, betülle bilemiyorum Betül.
0:7:9.150 --> 0:7:10.460
Ali Osman Öncel
Çarşı yapalım bari de.
0:7:11.730 --> 0:7:13.680
Ali Osman Öncel
Var mı mesaj attı mı acaba Betül?
0:7:15.710 --> 0:7:16.120
Ali Osman Öncel
Kadın.
0:7:20.240 --> 0:7:22.280
Ali Osman Öncel
Evet elastik de arkalarda.
0:7:23.280 --> 0:7:27.940
Ali Osman Öncel
Ha Betül mesaj 60 tamam hocam demiş ama kendisi yok ortada.
0:7:29.160 --> 0:7:31.440
Ali Osman Öncel
Değil mi? Şeyde mesajı var.
0:7:32.120 --> 0:7:32.610
Nurbek KHASSANOV
Evet.
0:7:33.760 --> 0:7:42.180
Ali Osman Öncel
Bak geldi, herhalde Betül dedi. Tamam Betül de geldi. Peki betülle de selam
Betül de şu anda hatay'da dedim. Betül deprem bölgesinde esin.
0:7:43.960 --> 0:7:45.420
Batoul Haj Mousa
Evet hocam merhaba.
0:7:45.160 --> 0:7:46.850
Ali Osman Öncel
Evet, evet.
0:7:54.170 --> 0:7:55.290
Nurbek KHASSANOV
Aynen.
0:7:47.790 --> 0:7:57.250
Ali Osman Öncel
Bet Hatay depremin en şiddetli hissedildiği yer. Evet, hepimiz hazırsak
dersimize başlayabiliriz. Kamerasını açan kazakistan'dan.
0:7:57.990 --> 0:8:3.510
Ali Osman Öncel
Kardeşiniz norm bek Allah razı olsun mu dersi almış? Kazakistan'a da uzan
delillerimiz.
0:8:4.300 --> 0:8:20.310
Ali Osman Öncel
O da büyük bir mutluluk bizler için Endonezya, Kazakistan, Hatay ne güzel bir
şey ya uzaktan eğitim bu güzelliği var ama tabii yüzde tek keşke eğitimi
yapabilseydik inşallah o da kısmet olur. Seneye de derslerim olabilir seneye de
ben de olabilirim. Evet.
0:8:25.200 --> 0:8:37.680
Ali Osman Öncel
Evet değerli arkadaşlar hepinize hoş geldiniz diyorum. Büyük bir deprem sonrası
bu dersleri yapıyoruz. Bu depremin acısını hâlâ hisseden bu dersi alan
arkadaşlarımız var oldukça sıkıntılı bir durumda.
0:8:38.810 --> 0:9:9.380
Ali Osman Öncel
Ülkemizde üniversiteler 100 yüze eğitimden uzaktan eğitime geçildi. Geçti belki
yakın zamanda tekrar yüze eğitim durumuna geçilebilir. Hibrit eğitim modeli
olabilir, uzaktan katılacak uzaktan sınıftan katılacak, sınıftan olacak şekilde
hem kayıtlı internet üzerinden teams üzerinden bu ders ayrı ayrı yapılabilir ya
da tek tek yapılabilir. Özellikle pandemi zamanında sınıfta olan öğrenciler.
0:9:10.80 --> 0:9:39.700
Ali Osman Öncel
Regent ders anlatırken bir anda da bu şekilde teams üzerinden sınıfta olamayan
pandemi nedeniyle olamayan öğrencilere kibrit ders vermiştim. Hibrit eğitim
modeli önemli uygulanabilir ama her ne olursa olsun eğitim mini kayıt altına
alınması. Çünkü 100 yüze katılacak durumda olamayanlar çalışmak durumunda olan
öğrencilerimiz de olabiliyor. O nedenle de eğitim.
0:9:40.380 --> 0:10:10.480
Ali Osman Öncel
Her ne koşulda olursa olsun bir kaybının olması gerekiyor. Şimdi burada sismik
dalgaları gözüküyoruz. Bakın sismik dalgalar evde üretebiliyorsunuz. Bir yayı
aldığınız zaman duvara sabit dediğiniz zaman çekip bıraktığınız zaman bu dalga
boyuna dalga oluyor. Bakın boyuna dalga nasıl oluyor? Bir kısım sıkışıyor, bir
kısım açılıyor. Demek ki bu şekilde çektiğiniz zaman evde.
0:10:10.860 --> 0:10:16.890
Ali Osman Öncel
Bir sismik dalga boyuna dalga oluşturabiliyorsunuz. Bu boyuna dalga önemli
depremde.
0:10:17.580 --> 0:10:34.10
Ali Osman Öncel
Ilk gelen dalganın adı boyuna dalgadır. Primer water dediğimiz ilk dalgalar
olarak gelir boyuna dalganın diğer bir arada diğer bir de compression yani
sıkışma dalgalardır. Bakın burada sıkışma ve açılmaları çok rahat
görebiliyorsunuz değil mi? Hem sıkışıyor.
0:10:34.670 --> 0:10:45.780
Ali Osman Öncel
Hem açılıyor. Yani burada sıkışma ve açılmaları çok rahat göreve diyorsunuz.
Tabii ki dalga oluşturmak için bir ip aldığınız zaman bu şekilde ipi aşağı
yukarı.
0:10:47.410 --> 0:10:52.980
Ali Osman Öncel
Hıı salladığın zaman da kendi kendinize bir dalga alıştırma imkanınız var demek
ki.
0:10:53.580 --> 0:11:0.220
Ali Osman Öncel
Dalganın görüldüğü üzere bu dalgada yukarı ve aşağı doğru.
0:11:1.150 --> 0:11:30.700
Ali Osman Öncel
Giden bir hareket var. Bu da aslında deprem dalgalarında ikinci dediğimiz
ikinci gelen dalgalara benziyor. Kayma dalgalarına benziyor. Bu dalgalar
özellikle deprem dalgalarına hem düşey bileşeni var hem de yatay bileşeni var.
Bu dalgalar tabii ki görüldüğü üzere geldikleri daha büyük ve etkileri daha
büyük. Özellikle bir deprem sonrasında bu dalgalara bağlı.
0:11:31.10 --> 0:11:39.970
Ali Osman Öncel
Rakamların daha büyük olduğunu görüyoruz. Demek ki kendi kendinize ev ortamında
ister boyuna sıkışma dalgası isterse enine.
0:11:40.830 --> 0:12:10.370
Ali Osman Öncel
Ya da yatay hareket ettirerek yatay düzlemde bu tür dalgaları
oluşturabiliyorsunuz. Zaten ikinci dalgaların hem boyuna bileşeni var hem de
yatay bileşeni var. S dalgaları olarak bilinen bu dalgalar s dalgaları olarak
bilinen bu dalgalar 2 yönden ne yapabiliyor? Yer içinde deformasyona ve bu
deformasyona bağlı olarak yer üstündeki binalarda yıkıma neden olabiliyor.
0:12:11.370 --> 0:12:32.820
Ali Osman Öncel
Şimdi baktığımızda tabii ki sismik dalgalar nedir? Diye bir soru geldiğinde
aslında bir sismograf ndaki kıpırdanmalar olarak ne yapabiliyoruz? Bu dalgaları
görebiliyoruz işte kayaların bir fay boyunca hareket etmesi.
0:12:33.770 --> 0:12:45.270
Ali Osman Öncel
Bir deprem meydana getirmesi sonucunda sismik dalgalar normal bir depremde
meydana gelebiliyor ya da yere bir darbe.
0:12:45.360 --> 0:13:16.450
Ali Osman Öncel
Ve uyguladığınız zaman o yerde ya da o zeminde ya da o malzemede sismik dalga
oluşturabiliyorsunuz. Telefonunuzun da dalga ölçer aplikasyonları var.
Telefonunuzu koyduğunuz zaman telefonları aslında sismometre gibi bunu
yalnızlığa koyuyorum ve buradan vurduğunuzda dalgayı kendi kendinizi oluşturabiliyorsunuz.
Tabii ki ne kadar güçlü vurursanız, dalganın şiddeti o kadar büyük olabiliyor.
Bununla ilgili olarak da aslında.
0:13:16.590 --> 0:13:25.870
Ali Osman Öncel
Deney yapabilirsiniz. Benim telefonda bakayım benzer bir uygulama var mı? Dalga
şiddeti ölçülmesiyle ilgili olarak.
0:13:27.70 --> 0:13:57.430
Ali Osman Öncel
Benzer bir uygulama var mı diye bakıyorum. Zaman zaman oturmuş olduğum evin
karşısında binalar yapılıyor ve dalga geldiğini ölçüyorum. Dalga geldiğini çok
büyük bir büyüme varsa onu şiddet olarak ölçerek mesela belediye şikayet
ediyorum. Bu karşımda evimin yakınında yapılan bir inşaat var ve bu inşaatta
yere uygulanan kuvvet nedeniyle evimde ölçmüş olduğum dalganı geleni o kadar
büyük ki.
0:13:57.730 --> 0:14:7.880
Ali Osman Öncel
Neden olmuş olduğu şiddet beni rahatsız ediyor. Binamızda sallantıda ve
sarsıntıya neden oluyor diyebilirim. Evet tele.
0:14:7.980 --> 0:14:15.180
Ali Osman Öncel
Bu uygulamada 2 tane uygulama varmış. Bir tanesi görüyorsunuz titreşim ölçer.
0:14:15.810 --> 0:14:22.190
Ali Osman Öncel
Bilemiyorum, görüyor musunuz? Bakın titreşim ölçer bunu ne yapabiliyorsunuz?
Indiri biliyorsunuz.
0:14:23.770 --> 0:14:30.290
Ali Osman Öncel
Titreşim ölçer tabii ki gözüküyorsa bakın burada geliyorum, tam ekrana bakın
geliyor geliyor değil mi?
0:14:30.960 --> 0:14:33.230
Ali Osman Öncel
Bakın titreşimi ölçüyor, hiçbir olay yok.
0:14:33.840 --> 0:14:45.880
Ali Osman Öncel
Ama çevredekilere inan yapıyor. Titreşimi çok rahat ölçü demek. Bu titreşimi
ölçeği ne yapabilirsiniz? Indirebilirsiniz. Şimdi bu titreşim ölçerek koydum
yanıma. Mesela ne yaptım?
0:14:46.580 --> 0:15:14.690
Ali Osman Öncel
Vurduğum zaman dalgaları kendi kendime ürettim. Şu anda bu üretilen enerjiyi
şiddete çevirdi. Şu anda bir büyüklüğe bir şiddet oluşturduğunu söyledi. Yani
bu şiddeti hayvanlar tarafından hissedilebilecek bir şiddet olarak ne yaptı?
Bana bilinmiş oldu ve ikinci dalga ölçerli ilgili elastik dalgadan ölçülmesiyle
ilgili ikinci uygulamada.
0:15:15.870 --> 0:15:27.590
Ali Osman Öncel
Vibro meter diye bir uygulama var bakın bu da Berke ekranda gözükebilir. Şöyle
yansıtan yım, uygulamaları lütfen telefonun teri telefonunuza indirin.
0:15:28.280 --> 0:15:57.110
Ali Osman Öncel
Ve kendi kendinize dalgaları üreten şimdi bu uygulamayı da koyduğum zaman
yanıma burada işte zaman içerisinde dalgalara akıyor. Tabi bizim doyamadığımız
ortamda sarsıntılar olabiliyor. Şu anda bulunduğum binada mesela bir çalışma
yapılıyor, ses gelebilir. Mesela bu sesi nin neden olmuş oldu. Çevredeki gürültü
nün neden olmuş oldu. Dalgaları bizler ne yapabiliriz ölçebiliriz, bakayım
çalışıyor mu diye.
0:15:58.350 --> 0:16:0.700
Ali Osman Öncel
Evet, şu anda bu pek çalışmadı gibi ama.
0:16:2.50 --> 0:16:6.650
Ali Osman Öncel
Evet, bunu evet bu çalışıyor mu diye bakıyorum. Bir daha deneyeyim.
0:16:7.460 --> 0:16:28.130
Ali Osman Öncel
Evet, evet, şu anda 4 ve 5 şiddetinde bir şiddet ölçtü. Benim telefon bakın
gördüğünüz gibi dalgayı ne yapabiliyorsunuz? Kendi kendinize üretebiliyorsun?
Demek ki ikinci uygun olaraktan bu ders kapsamında bu uygulamayı da vibro
meter.
0:16:28.900 --> 0:17:3.510
Ali Osman Öncel
Uygulamasında telefonunuza indirerek bulunmuş olduğunuz ortamda dalgaları
ölçebilir. Bu genlik değişimlerin nedenleri ne düşünebilirsiniz? Demek ki
kıpırdanmalar her zaman olabiliyor ve biz bunları cep telefonlarıyla
ölçebiliyorlar. Şu anda cep telefonları üzerinden binaların hissetmiş olduğu
şiddet Google uygulaması üzerinden bir deprem sonrası hangi binada insanların
hangi şiddetle depremi hissettiği takip edilebiliyor. Bununla ilgili önemli bir
proje var.
0:17:7.180 --> 0:17:8.20
Nurbek KHASSANOV
Hı.
0:17:4.10 --> 0:17:20.260
Ali Osman Öncel
Tabii ki telefonunuzda bu uygulamalar açık olduğu sürece meydana gelen bu
dalgaya bağlı ortamdaki gürültü ya da şiddete varacak ani yükselmeler ne
yapılabilir? Ölçülebilir.
0:17:21.20 --> 0:17:42.700
Ali Osman Öncel
Demek ki dalgalar kaynaktan çıkabilir ya da kaynak biz olabiliriz. Az önce
benim vurduğum gibi ya da kaynak bizim oturmuş olduğumuz yere yakın yapılaşma
ya da oturmuş olduğunuz evin altında ne bileyim, metro ya da tünel kazılarına
bağlı olarak ortaya çıkan gürültü olabilir. Mesela annemin Başakşehir.
0:17:42.800 --> 0:18:11.330
Ali Osman Öncel
Evde oturmuş olduğu evin altında metro çalışması vardı. Kadıncağız 2 sene
uyuyamadı. O kadar büyük gürültü. O zaman yapmanız gereken nedir bu gürültüyü
yerin altında ya da binanızın altındaki bu görüntüyü düşmeniz ve gerektiği
yerlere bildirmeniz mesela şu anda evde ne bağışladı, bir tazminat bağışladı,
nereden geldiği belli değil. Bunlar ne yapıyor bir şiddet neden oluyor?
0:18:12.60 --> 0:18:22.700
Ali Osman Öncel
Demek ki her yerde dalga meydana gelebiliyor. Şimdi tabii deprem ve açığa çıkan
enerji oldukça büyük olduğu için.
0:18:23.370 --> 0:18:32.330
Ali Osman Öncel
Bunlar dünyanın tamamı boyunca ne yapılıyor, yayılabiliyor. Dünyanın tamamı
boyunca yayılabiliyor. Biz bunları cisim dalgası diyoruz.
0:18:33.300 --> 0:19:2.950
Ali Osman Öncel
Ya da dünyanın içinde yayılabiliyor, yüzeyinde yayılabiliyor. Bunlara da biz
zannediyoruz. Yüzey dalgası olarak isimlendiren biliyoruz. Evet, şu anda
ortamda bir gürültü olduğu için ne yaptım? Ben bunu kayıt altına almaya
başladım ve burada zaman içerisinde maksimum geldik. Ne yapılıyor, ölçülüyor ve
ortamdaki bulunmuş olduğunuz binadaki üst ya da alt şu anda nereden geldiğini
bilmiyorum. Bir görüntüyü daha önce de geliyordu, bir tazminat var.
0:19:3.310 --> 0:19:8.800
Ali Osman Öncel
32 nolu daireden geliyormuş. En az 23 kat 180 100.
0:19:8.900 --> 0:19:29.360
Ali Osman Öncel
Tek de oturan bir yeni taşınan komşumuzu yaptığı bir şey bakın şu anda sıfır
noktasında birazdan çalışma başladığı zaman bu sinyal geldiğindeki değişimden
zaman içerisinde ölçülecek ve bunun bulunmuş olduğunuz ortamda neden olduğu
şiddeti otomatikman bu uygulama çevirecek.
0:19:30.70 --> 0:19:38.530
Ali Osman Öncel
Evet, demek ki şu anda bu uygulamayı ya da sismik dalgaları birebir takip etme
imkanımız var.
0:19:39.500 --> 0:20:1.640
Ali Osman Öncel
Şimdi en kolay uygulaması bir dalganın oluşturulmasında bir göle ya da bir
denize bir taş attığınız zaman ne yapıyor? Bu 60 olduğumuz taşın düşmüş olduğu
noktadan itibaren kenarlara doğru dalgalar yayılarak denizi.
0:20:1.740 --> 0:20:31.240
Ali Osman Öncel
Üzerinde kendi kendine belli ediyor, demek ki bir dalga oluşturmak için her
türlü imkanımız olabilir ya da bir su bardağını ne bileyim. Bir şeker attığınız
zaman ya da bir çayı karıştırdığınız zaman dalga oluşturabiliyorsunuz. O
nedenle de dalga demek ki yerin üstüne ya da bir malzemenin üstüne bir kuvvet
uyguladığınızda o titreşime bağlı olarak yüce bağlı olarak.
0:20:31.900 --> 0:20:36.110
Ali Osman Öncel
Merkezden kenara doğru dalganın gücü azalıyor.
0:20:40.180 --> 0:21:12.400
Ali Osman Öncel
Evet, bir sonraki slayta geçtiğimiz zaman dalgada tabii ki ses benzerliği çok önemli.
Şu anda bizler konuşurken de aslında bir dalga oluşturuyoruz. Mesela bunlara ne
diyoruz? Sismik dalgaya en çok benzeyen dalgalardan biri de ses dalgası akustik
dalgalar diyoruz mesela depremden sonra sismik dinleyicilerle ufacık binaların
altında kalmış insanların nefes alış verisi.
0:21:12.580 --> 0:21:42.100
Ali Osman Öncel
Tık sesi ne yapıyor? OO seçmek dinleme cihazıyla hemen kayıt ediliyor ve orada
yaşam belirtisi var denerek oradaki insanlar kurtarabiliyor. En küçük bir
hareketi bile bugün bizden ne yapabiliyoruz ölçebiliyorlar. En ufak bir
konuşmayı dahi sis mekke'ye kayıt açılarla ölçülebilir diğini, son deprem
sonrası kurtarma ve müdahale çalışmalarında ne yaptık? Görebildik.
0:21:42.580 --> 0:21:48.410
Ali Osman Öncel
Demek ki baktığımız zaman ses ve deprem da.
0:21:53.310 --> 0:21:54.860
Nurbek KHASSANOV
Hı.
0:21:48.510 --> 0:21:57.230
Ali Osman Öncel
Arkalarından ortaya çıkan titreşim özelliklerine baktığımız zaman şimdi bizler
konuşurken ne oluyor? Ses tellerimi az titreşim diyor.
0:21:57.840 --> 0:22:14.160
Ali Osman Öncel
Bir titreşim olarak ortaya çıkıyor, depremlerde ise bunun ortaya çıkması için
kitlenmiş ya da deprem üretmeye yakın bir kırık segmentinin kırılması ile
ortaya çıkıyor işte.
0:22:15.310 --> 0:22:38.920
Ali Osman Öncel
Kahramanmaraş'ta yıllardır bekleniyordu. Bir fay segmentinin kırılması
bekleniyordu ama birden fazla faiz segmenti kırılarak gerçekten ortaya 1.000
yılın en büyük titreşim ya da yıkım dalgası hareketi çıktı. Şimdi tabii
konuşmuş olduğumuz ses dalgaları atmosfere ne yapıyor yayılıyor.
0:22:40.360 --> 0:22:45.480
Ali Osman Öncel
Depremde ise meydana gelen ses dalgaları tüm dünyaya yayılıyor.
0:22:46.680 --> 0:22:58.60
Ali Osman Öncel
Şimdi tabii ki bunlar kaynak öyle değil mi? Ister ses olsun ister kırılma
olsun. Bunlar bir kaynak diyoruz. Tabii ki bu kaynaktan çıkan enerji.
0:22:58.800 --> 0:23:14.440
Ali Osman Öncel
Bir de kaydeden cihazlar lazım. Şimdi bizim ağzımızdan sesinizden yayılan bu
enerjiyi ne kaydediyor? Kulaklığı kaydediyor. Kulaklarımıza ne yapıyoruz? Bu
titreşimleri kaydediyoruz. Demek ki bizdeki kayıkçı kulak.
0:23:15.750 --> 0:23:17.680
Ali Osman Öncel
Ama bu.
0:23:18.400 --> 0:23:24.500
Ali Osman Öncel
Enerci deprem olarak ortaya çıkıyorsa, bu enerjiyi yakalamamız için bize bir
kulak lazım.
0:23:25.220 --> 0:23:49.600
Ali Osman Öncel
Ya deki sarsıntıyı yakalamamız için bir kulak lazım. Bu kulağa da sismometre
diyoruz. Demek ki sismometre ler nedir? Yer içindeki dalgaları yakalama için
bir kayıtlıdır. Bunlar. Telefonda da az önce olduğunu göstermiştim. Bu
telefonlarda aslında bir sismometre gibi kullanılabiliyor, her yerde
kullanabilirsiniz.
0:23:50.340 --> 0:23:52.30
Ali Osman Öncel
Tabii ki.
0:23:53.130 --> 0:24:12.760
Ali Osman Öncel
En önemli olay titreşimleri ne yapıyoruz mesela ağzımızdan çıkan titreşimleri
kayıt ediyoruz. Bu kayıtlar beyne gidiyor. Beyin ne yapıyor, işliyor, nasıl
işliyor? Şöyle işliyor, çok şiddetliydi diyor. Mesela bir deprem meydana
geliyor. Depremden sonra deprem ihbarları yapılıyor.
0:24:13.560 --> 0:24:16.910
Ali Osman Öncel
Bunu kim yapıyor işte depremin d.
0:24:17.30 --> 0:24:19.430
Ali Osman Öncel
Titreşimini olduğu evdeyiz hissediyor.
0:24:20.30 --> 0:24:39.120
Ali Osman Öncel
Oğlu kulaklarıyla o dalganın gücünü ne yapıyor? Dalganın gücünü kayıt ediyor,
beyine gidiyor ve beyinde ne yapıyor? Çok şiddetliydi, az şiddetliydi diye işte
şu kadar sürdü diyerek işliyor. Demek ki bizdeki işleme cihazı beynimiz oluyor.
0:24:40.0 --> 0:24:46.600
Ali Osman Öncel
Fakat depremde ise özellikle deprem dalgalarını işleme cihazı.
0:24:47.540 --> 0:25:8.890
Ali Osman Öncel
Ya da işleme sürecini yapan kişilerde sismograf olarak biliniyor. Demek ki
sisman loglar ne yapabiliyor? Tüm depremleri işleyerek kayıt edebiliyor. Ne
üzerinden kayıt edebiliyor işte bu sinyallerin özellikle deprem sinyalleri ise
onlara bizler ne diyoruz? Sisto grammar diyoruz.
0:25:10.500 --> 0:25:15.110
Ali Osman Öncel
Evet, şu anda ortamda gene gürültü başladı. Ben 10.
0:25:15.210 --> 0:25:30.170
Ali Osman Öncel
Ortamdaki gürültüyü ölçmeye devam ediyorum. Bakayım kameram burada mı? Evet,
kameram buradan bakın ortamda muhteşem bir görüntü var. Muhteşem bir sinyal
kaynağı var, görüyorsunuz. Ortamdaki gürültü devam ediyor.
0:25:30.770 --> 0:25:32.660
Ali Osman Öncel
Demek ki.
0:25:32.870 --> 0:25:48.380
Ali Osman Öncel
Bunu hem ben kaydediyorum. Kulaklarım bu gürültüyü alıyor. Beynim bu gürültünün
hangi büyükleri vardığını ne yapabiliyor fark edebiliyor. Aynı zamanda da
cebinizdeki sismometre de.
0:25:49.160 --> 0:25:57.880
Ali Osman Öncel
Ne yapabiliyor bunu kayıt ediyor ve bunu aşağıda bakın. Şiddet olarak büyüklük
olarak bunu hangi şiddet?
0:25:57.980 --> 0:26:22.90
Ali Osman Öncel
Ve varan bir değer olduğunu gösterebilir. Demek ki ister ses olsun, kaynak
birden çıkan ya da şu anda işte bir tamirat yapılıyor işte betonarme ya da
fayans değişimi gibi evlerde bir renovasyon yapılıyor. Bunları bizler ne
yapabiliyoruz? Yakın ortamda kayıt edebiliyoruz.
0:26:22.810 --> 0:26:28.960
Ali Osman Öncel
Duyabiliyoruz, bir kayikçi gibi beynimizde ekleyebiliyoruz. Benzer bir şekilde
bunları aletsel olarak da.
0:26:30.230 --> 0:26:31.310
Ali Osman Öncel
Kayıt edebiliyoruz.
0:26:32.780 --> 0:26:36.560
Ali Osman Öncel
Şimdi baktığımızda dalga nedir? Soru sor.
0:26:37.540 --> 0:26:58.70
Ali Osman Öncel
Dalga hem uzayda hem de zamanında değişir. Şimdi buradaki dalganı kaynağı
neresi dalganı kaynağı aslında benim oturmuş olduğum bina 100 dairelik bir
blok. Bu dalganın kaynağını bulamadık mesela yöneticiye dedim ki ya bu dalganın
kaynağı neresi, üst katın mı?
0:26:58.770 --> 0:27:2.110
Ali Osman Öncel
Dedi ki, yönetici giriş kartta bir tamirat var dedi.
0:27:1.640 --> 0:27:3.320
Nurbek KHASSANOV
Hıhı.
0:27:2.730 --> 0:27:35.860
Ali Osman Öncel
Daha sonra araştırma yapıldı dendi ki 34 numara olduğunu bulduk. Yani bir saat
sonra 34 numaralı dairede olduğunu bulduk. Yani kaynağını bulmak kolay değil.
Yani şimdi bir ses geliyor ama sesin nereden geldiğini bilemezsin. Saat 3
katımızdan geldi zannediyorsunuz 34 numara mesela benim oturduğum daire 22
numara 25 32 yani 2 kat üstümden meydana geldiğini ancak tarayarak bulabiliriz.
Tabii ki sesi fark edebiliyoruz, sesi neden oldu, şiddeti fark edebiliyoruz ama
insan olarak kaynağını tabii ki ancak arayıp.
0:27:35.990 --> 0:27:36.900
Ali Osman Öncel
Göre biliyoruz.
0:27:37.550 --> 0:27:47.640
Ali Osman Öncel
Demek ki dalgalar, hem uzay uzay demek yer demek hem de zaman onun bir meydana
geldiği zaman var demek. Demek ki hangi zamanda?
0:27:48.290 --> 0:27:56.370
Ali Osman Öncel
Hangi yerde meydana geldi işte son deprem hangi zamanda meydana gelmişti ilk
büyük deprem? Tabii depremler sürekli meydana geliyor.
0:27:57.250 --> 0:28:24.320
Ali Osman Öncel
6 şubat'ta sabah 4 10 yedide meydana geldi. Nerede meydana geldi işte maraş'ın
pazarcık ilçesinde meydana geldi. Bunu kim bize bildirdi? Bunu sismoloji
bildirdi. Şimdi sismoloji nedir diye sorduklarında sismoloji en büyük bilim
insanına keyfi hak edir. Sismoloji temelleri diye kitaplar sis morca öyle bir
şeydir ki siz.
0:28:25.220 --> 0:28:26.780
Ali Osman Öncel
Oturduğunuz yerden.
0:28:27.970 --> 0:28:58.400
Ali Osman Öncel
Hangi depremin nerede meydana geldiğini, hangi büyüte meydana geldiğini, hangi
derinlikte meydana geldiğini tüm insanlara söyleyebilme, denize imkan tanıyan
bir bilimdir. Gerçekten bundan daha büyük bir dilim yok, bir deprem meydana
geliyor ve şu anda biz geride büyüklüğünü ne yapabiliyoruz. An an takip
edebiliyoruz. Anlık olarak depremlerin büyüklük ve sinyal ve dalga kendi
değişimlerini ne yapabiliyoruz izleyebiliyoruz.
0:28:58.690 --> 0:29:16.200
Ali Osman Öncel
Şeyi yıkımın büyük olduğu yerde yıkım dalgalarını izleyen kuvvetli yer
hareketleri var. O yıkımı niye büyük olduğunu o zeminde ölçülen dalganın
elastik dalganın genlik büyüklüğüne bakarak anlayabiliyoruz şu anda.
0:29:16.930 --> 0:29:48.300
Ali Osman Öncel
Demek ki sis modacı ile hem yerine merkezinden hem de yerin üstündeki herhangi
bir noktadaki küçük ya da büyük her türlü hareketi elastik dalga takibiyle
özellikle binanın altında nefes alıp veren bir insanı o nefes alıp verişini
deki elastik dalgayı fark ederek yaşam belirtisi diyerek bu elastik dalga
izlemeden insanların yaşadığı binaları yıkılan binalar arasında ya da hiç yaşam
belirtisi olmayan binaları.
0:29:48.420 --> 0:30:18.920
Ali Osman Öncel
Y edebiliyoruz şu anda tabii ki elastik dalga takibiyle işte buna sismik
dinleme cihazı diyorlar. Sismik dinleme cihazı hiçbir yaşam belirtisi yoktur
dendiği zaman o enkaz oradan kaldırılıyor. Demek ki elastik dalga takibi çok
önemli bir deprem sonrasında yaşamın gerçekten sürüp sürmediği ile ilgili
nefesin alıp verilmesi dahi bir sismik dalga oluşturuyor. Az önce söyledik, ses
dalgalarıyla deprem dalgaları birebir birbirine benziyor.
0:30:19.700 --> 0:30:50.530
Ali Osman Öncel
Şimdi demek ki bir dalga enerjiyi ne yapıyor, enerjiyi aktarıyor, nereye
aktarıyor, çevreye aktarıyor. Şimdi enerjinin büyük aktarıldığı yerlerde ne
görüyoruz? Bizler enerjinin çevreye yapmış olduğu tahribatın büyük olduğunu
görüyoruz. Enerjinin düşük olarak düşük gemlikli dalgalarla aktarıldığı
yerlerde ne görüyoruz? Enerjinin düşük genellikle aktarılmış olduğu yerlerde.
0:30:50.610 --> 0:31:20.380
Ali Osman Öncel
Tahribatı az olduğunu görüyoruz. O zaman bazı yerlerde enerci ya da elastik
dalga genliğinin ne büyütüyor? Bazı yerlerde Erasmus dalga geldiğini ne
düşünüyor? Tabii ki bunlar da malzeme direnciyle ilişkili olaylar olarak bizler
belki bu dersin ileriki dönemlerini tartışacağız. Demek ki dalgalar doğada çok
yaygın. Mesela bulunmuş olduğum ortamda ışık var.
0:31:20.640 --> 0:31:24.420
Ali Osman Öncel
Aydınlatmak amaçlı kullanıyorum. Mesela arkadaşımız kazakistan'da.
0:31:48.730 --> 0:31:50.500
Nurbek KHASSANOV
Var.
0:31:25.80 --> 0:31:56.790
Ali Osman Öncel
Bu onun ışık kullanmasına gerek yok. Çünkü bulunmuş olduğu ortam aydınlık gün
ışığına ne yapabiliyor? Aydınlanan biliyor o gün ışığıyla ben de ampul ışığında
ister yapar ister doğal olsun. Ne yapıyoruz? ışık tamam bir dalga şu anda
üstümüze doğru alıyoruz, öyle değil mi? ışık dalgasını alıyoruz demek ki diğer
bir dalga ne ortamda ve doğada sıkça yapılan diğer bir dalga ses dalgası demek
ki ses dalgaları da.
0:31:56.910 --> 0:32:30.310
Ali Osman Öncel
Bizim maruz kaldığımız fiziksel olarak bir dalga çeşidi olarak buldu işte
ortamdaki gürültü. Bazen televizyon sesi öyle yüksek açılıyor ki o ses
televizyon sesinin ses dalgasının neden olmuş olduğu sizi fiziksel etkiyi
fiziksel etkiye karşı beyninizde ne ortaya çıkan o şiddeti azaltmak için sesi
kısar mısınız diyorsunuz değil mi? Sesi kısar mısın diyorsunuz? Çünkü ses
dalgası kendi kendinize de ortamda.
0:32:30.680 --> 0:32:34.550
Ali Osman Öncel
Fiziksel şiddete neden olabilecek bir.
0:32:36.200 --> 0:33:1.280
Ali Osman Öncel
ııı sesi bir araç olarak kullanabilirsiniz. Yani sesi o kadar yüksek açarsınız
ki alt ve üst komşumuz da rahatsızlık duyanlar ya da şikayetçi alabilenler
demek ki ses dalgası ne yapabiliyor? Doğada yayılan ve çevrede rahatsızlık
kaynağı olabilen bir şiddet ya da bir rahatsızlık aracı olarak ortamda
yayılabiliyor.
0:33:3.710 --> 0:33:28.380
Ali Osman Öncel
Şimdi baktığımızda tabii ki dalga terminolojisi nedir, ne değildir? Buna
bakmadan önce nur belirten kısa bir değerlendirme alalım. Evet, nur bek ne
diyorsun? Biraz hızlı geldik ama biraz hem senden bir değerlendirme alalım.
Kazakistan'a sesimiz nasıl varıyor, takip edebiliyor musun? Biraz daha mı yavaş
konuşmam lazım tabii sen konuşsan o.
0:33:29.220 --> 0:33:44.180
Ali Osman Öncel
Bu hızla belki ben anlayamam biraz daha yavaş konuşmam gerekiyorsa onu da
söyleyebilirsin ya da buraya kadar anlatılanlardan anladıklarını, kısaca bir
kendini öz ve özgün şiveli özetleyebilir misin? Buyurur bey.
0:33:45.90 --> 0:33:50.380
Nurbek KHASSANOV
Yani bora'ya kadar anladığım bu dersin?
0:33:55.920 --> 0:34:0.510
Nurbek KHASSANOV
Evet, deprem hakkında sis mallar hakkında.
0:34:1.860 --> 0:34:2.860
Nurbek KHASSANOV
Ama ilk darım.
0:34:5.120 --> 0:34:6.990
Nurbek KHASSANOV
Sonra.
0:34:18.890 --> 0:34:28.870
Ali Osman Öncel
Evet, buraya kadar anladık. Yarın zaten anlattıklarım diyorsun. Pekin'e evet,
manisa'dan alalım, konuşmak zor. Yani Norveç görüyorsun yani konuşmak.
0:34:29.620 --> 0:34:34.340
Ali Osman Öncel
Evet, Melisa, senden bir değerlendirme yapalım. Bir kaç saniyelik birkaç
kelimelik.
0:34:36.120 --> 0:34:43.750
Melissa Rahadatulaisy Triananda
Hı hı yani dalgaların, yani hem hem sigma hem açılıyor.
0:34:47.40 --> 0:34:47.60
Melissa Rahadatulaisy Triananda
O.
0:34:47.980 --> 0:34:53.670
Melissa Rahadatulaisy Triananda
Dışarlarda erdoğan'da 2 tane vardır, yani aşık dergiler.
0:34:57.170 --> 0:34:57.790
Melissa Rahadatulaisy Triananda
Ses.
0:34:58.610 --> 0:35:0.650
Melissa Rahadatulaisy Triananda
Ses böyle dengeler parantez.
0:35:4.340 --> 0:35:4.730
Melissa Rahadatulaisy Triananda
Evet.
0:35:1.760 --> 0:35:8.670
Ali Osman Öncel
Evet ses dalgaları ve deprem dalgaları vardır diyor. Tamam o da özetledi buraya
kadar buyur Betül senden 2 kelime alalım.
0:35:9.660 --> 0:35:10.470
Ali Osman Öncel
Evet.
0:35:11.650 --> 0:35:23.660
Batoul Haj Mousa
Hocam ben ben de her şey anladım eee yani şimdiye kadar dalga hakkında her şey
olmadım zaten deprem bölgesine deyim şimdi yani ne oldu falan farkında oldum
şimdi.
0:35:27.270 --> 0:35:28.960
Nurbek KHASSANOV
Hı.
0:35:28.240 --> 0:35:29.230
Batoul Haj Mousa
Evet.
0:35:24.240 --> 0:35:32.70
Ali Osman Öncel
Dalgayı yaşıyorum diyorsun. Yani iliklerime kadar yaşıyorum diyorsun. Dalganın
içinde bilmiyorsun, merkezindeyiz diyorsun. Bingöl'ün en büyük dalgası.
0:35:38.620 --> 0:35:39.730
Batoul Haj Mousa
Evet, hocam.
0:35:39.910 --> 0:35:41.60
Nurbek KHASSANOV
Hıhı.
0:35:42.30 --> 0:35:43.240
Batoul Haj Mousa
Sağ hoca.
0:35:33.50 --> 0:35:43.610
Ali Osman Öncel
ııı nerede meydana geliyor diye sorsalar Betül olduğu yerde meydana geliyor.
Evet Betül, Allah güç versin, sabır versin şu anda dalgalar içerisinde.
0:35:44.250 --> 0:35:47.910
Ali Osman Öncel
ııı ayakta kalmaya, yaşamda kalmaya.
0:35:49.40 --> 0:36:20.860
Ali Osman Öncel
Yaşama tutunmaya çalışıyorsun. Evet dediğin çok doğru. Evet, şu anda biraz
dalga terminolojisine bakalım. Dalga terminolojisinde dalga boyu var. Demek ki
dalganın boyu var. Bu dalganın boyu görüyorsunuz nedir genişliğin ölçüsü mesela
son meydana gelen büyük deprem de 7 nokta 8 büyüklüğündeki depremin dalga boyu
var. Bir dalga boyu var bir de onun.
0:36:21.880 --> 0:36:31.500
Ali Osman Öncel
Dalga süresi var, işte 100 saniye sürdü. Bir de onun meydana gelen bir dalga
boyu var. Sonra ondan sonra gelen ikinci depremin gene bir.
0:36:32.280 --> 0:37:0.310
Ali Osman Öncel
Süresi vardı oldu. Süresi ise 60 saniye gene onda bir dalga boyu var. Tabii ki
bunlar yeni adresi yüksek olduğu için dalga boyları da oldukça yüksek oluyor. Hem
yüksek seviyeye varıyor. O nedenle de dalganın boyu yani genlik olarak neyi
gösteriyor? Enerjinin büyüklüğünü gösteriyor. Şimdi diğer bir özellikte periyot
dediğimiz bu da.
0:37:0.440 --> 0:37:31.730
Ali Osman Öncel
Titreşimin bir ölçüsü zaman içerisinde birimi bir dalga genliği ya da bir darbe
sinyal hangi sürede yayılıyor. Mesela yerin çok derinden gelen bir kaynakta
mesela 2 deprem vardı dimi bir tanesi 17 kilometrede meydana geldi. Birisi 10
kilometrede meydana geldi. Şimdi 17 km olan deprem daha derinde daha derinde
olduğu için.
0:37:32.230 --> 0:37:40.690
Ali Osman Öncel
Besim bulunmuş olduğumuz yere varış süresi ne yapacak? Daha uzun olacak, daha
uzun olması ne demek daha uzun olması demek.
0:37:41.850 --> 0:37:44.490
Ali Osman Öncel
Periyodunun daha büyük olduğunu gösterecek.
0:37:45.210 --> 0:37:58.760
Ali Osman Öncel
Ve göstermiştir ikinci deprem büyük depremdi 10 kilometrede meydana geldi.
Demek 10'a çıkart göre daha yüzeye yakın olduğu için demek ki onun periyodu
daha.
0:37:59.30 --> 0:38:23.730
Ali Osman Öncel
Kısa olacak ve küçük olacak. Demek ki süreyi ne belirliyor? Yakınlık ve uzaklık
belirliyor. Demek ki ilk depremin periyodu toplam oluş süresi 100 olması demek
ki daha derinde olması ile ilişkili olabilir. Değerinde 60 saniye olması daha yüzeye
yakın olması ile ilişkili olabilir. Şimdi frekans dediğimizde.
0:38:23.830 --> 0:38:24.110
Ali Osman Öncel
Hımm.
0:38:25.10 --> 0:38:55.770
Ali Osman Öncel
Periyot boyunca frekans tabii ki periyodun tersidir. Bir bölü periyot eşittir,
frekans demektir. Demek ki frekansa, periyot, birbirinin le ilişkili ve
birbirinin tersi olarak farklı ölçekte bir deprem sinyalinin hareketini verir.
Geldik dediğimizde dalganın varmış olduğu en pit noktadır işte. Özellikle 6
büyüklüğünde bir depremin genliği.
0:38:56.350 --> 0:39:5.610
Ali Osman Öncel
Ile 7 büyüklüğündeki bir depremin geneline baktığınız zaman 7 büyüklüğündeki
bir depremin dalga genliği 10 kat daha büyüktür.
0:39:6.910 --> 0:39:15.970
Ali Osman Öncel
6 büyüklüğündeki depreme göre 8 büyüklüğündeki bir depremin dalga genliği 100
kat daha büyüktür. Demek ki.
0:39:16.590 --> 0:39:30.210
Ali Osman Öncel
Genlik nedir? Enerji ile orantılı olarak değişir. Demek ki deprem dalgasına
bakarsak işte 4 büyüklüğüyle 5 büyüklüğündeki 2 dalganın genliği arasında 10
kat fark var.
0:39:31.940 --> 0:39:34.560
Ali Osman Öncel
Ama 4 ile 6.
0:39:35.940 --> 0:39:39.350
Ali Osman Öncel
Büyüklüğündeki 2 deprem arasında benim olarak ne var?
0:39:40.50 --> 0:39:55.930
Ali Osman Öncel
4 ile 6 arasında ilki büyüklük farkı var. Demek ki 10 çarpı 10 100 kat fark
var. Demek ki büyüklük birer birer arttığı zaman yani depremin dalga geldiği.
0:39:56.900 --> 0:40:9.220
Ali Osman Öncel
10 kat artıyor. Depremin enerji büyüklüğü bir arttığı zaman depremin dalga
genliği 10 misli arttı. Demek ki depremin büyüklüğü ile de güç ile.
0:40:10.80 --> 0:40:16.730
Ali Osman Öncel
Gendi arasında direkt bir ilişki var. Demek ki geldik neye gösteriyor genlik
büyümesi.
0:40:17.430 --> 0:40:52.340
Ali Osman Öncel
Enerjinin büyüdüğünü gösteriyor işte telefonlarınızla da ne yapabilirsiniz?
Göçü yavaş yavaş artırarak kendiniz işte yavaş vurarak mesela telefonunuzda o
aplikasyonu indirdiğiniz zaman işte aplikasyon yanında bakın yavaş bir güç
uyguluyorum ama bu tabii ki aplikasyon dışında diğer aplikasyon daha etkiliydi.
Titreşim ölçer mesela açtın şu anda titreşim ölçeri bu titreşim ölçerli bu
benzer deneyleri ne yapabilirsiniz, kendiniz yapabilirsiniz bu aplik.
0:40:52.420 --> 0:41:0.910
Ali Osman Öncel
Pozisyonları ben size de yollamak istiyorum mesela bakıyor ne yaptım bardağı
koydu.
0:41:1.790 --> 0:41:21.970
Ali Osman Öncel
Bakın bir genlik oluşturdum. Elimde şimdi bir şişe var, şişeyi koyuyorum. Bakın
bunu oluşturmuş olduğu genlik biraz daha fazla olarak ortaya çıkıyor. Demek ki
benzer şekilde farklı güçler vurgulayarak gelmeyi ne yapabilirsiniz, nasıl
değiştiğini görebilirsiniz.
0:41:22.980 --> 0:41:38.680
Ali Osman Öncel
Şimdi devam edersek devam edersek arkadaşlar bunun ne olduğunu gerçekten
bakabiliriz. Şimdi bu şekil üzerinden bu şekil üzerinden ne görebiliyoruz?
0:41:39.470 --> 0:41:41.720
Ali Osman Öncel
Bu şekil üzerinden gördüğümüz.
0:41:42.370 --> 0:41:57.670
Ali Osman Öncel
Olay baktığımızda evet baktığımızda bir gelenek var. Genlik neydi? Maksimum
düşey hareketti. Maksimum düşey hareketi bakın geldik nedir burada?
0:41:58.330 --> 0:41:59.480
Ali Osman Öncel
Biz sinyalin.
0:42:0.400 --> 0:42:11.470
Ali Osman Öncel
Denge noktasına göre burası denge noktası denge noktasının üstünde begin
üstünde denge noktası altında ki.
0:42:11.600 --> 0:42:22.300
Ali Osman Öncel
Yapmış olduğu yükselim ve alt çalım birlikleri bize genliği verir. Şimdi ekip
ilk noktası ekip pik noktası arasındaki.
0:42:23.220 --> 0:42:35.930
Ali Osman Öncel
Uzaklıkla bize neyi veriyor? Dalga boyunu veriyor. Demek ki burada öğrenmeniz
gereken kavramlardan bir tanesi genlik genlik nedir? Ingiliz amplitude türkçesi
genlik.
0:42:36.560 --> 0:43:5.40
Ali Osman Öncel
Dalga boyu ingilizcesi rowling türkçesi dalga boyu olarak çevriliyor. Demek ki
kaynaktan uzaklık demek kaynak neresi oluyor şurası değil mi? Sıfır noktası
bizim kaynağımız oluyor. Burda bir enerji ürettik. Mesela vurduğum yer nereye
vurdum işte burası benim kaynak noktam oluyor ve telefonunuzu da kaybetmeye
başladığınız zaman ne oluyor? Bakın oluşturduğum buradan itibaren ya.
0:43:5.140 --> 0:43:30.290
Ali Osman Öncel
Yatay eksen ve yatay eksen zaman olduğunu unutmayın. Bakın yatay eksen burada
zaman buradaki yatay eksen isi uzaklık demek ki hem zaman ortamında hem de
uzaklık ortamında ne görüyoruz? Bu sinyalin değişimini görüyoruz. Tabii ki
uzattık ve genlik değişimi kadar zaman ve genlik değişimi de önemli.
0:43:31.630 --> 0:43:42.440
Ali Osman Öncel
Dalga boyu ne diyoruz? Özellikle uzattık ve kendilik ortamındaki değişime ne
diyoruz? Dalga boyu diyoruz. Şimdi dalga boyundaki bilim nedir? Dalga boyundaki
belim uzaklık.
0:43:43.510 --> 0:43:45.120
Ali Osman Öncel
Ama.
0:43:45.250 --> 0:44:5.820
Ali Osman Öncel
Hıı özellikle zaman ve genek ortamındaki değişim gene aynı 2 nokta arasındaki
değişim. Demek ki periyot olarak ölçülüyor. Mesafe ortamını uzaklık ortamındaki
değişim dalga boyu olarak yapılıyor. Ölçülüyor. Demek ki genlik ve dalga boyu.
0:44:6.630 --> 0:44:30.350
Ali Osman Öncel
Arasında ne tür farklar vardır bunu çizerek anlatınız dendiği zaman bu şekilde
çizmeniz lazım. Bakın sinyaller aynı sinyaller düşey eksen genlik o değişmiyor
ama değişen burada yatay eksen uzaklık burada yatay eksen zaman demek ki 2
maksimum nokta arasındaki.
0:44:31.580 --> 0:44:32.900
Ali Osman Öncel
Uzaklığa.
0:44:33.980 --> 0:44:42.70
Ali Osman Öncel
Ne diyoruz? Dalga boyu ekim aksiyon nokta arasındaki zaman farkına ne diyoruz?
Periyot diyoruz.
0:44:42.980 --> 0:44:49.660
Ali Osman Öncel
Ve düşey maksimum değişimlere de düşey işte bu denge noktasının üstünde.
0:44:50.290 --> 0:44:57.640
Ali Osman Öncel
Ve altındaki bu değişik değişimleri de genlik diyoruz. Demek ki burada kaç tane
genlik var işte bir.
0:44:58.430 --> 0:45:16.400
Ali Osman Öncel
23 tane kendi kar maksimum geldi. Tabii hepsi geldi de işte şu arada en büyük
yenilik burada işte şu arada en büyük yenilik burada. Şu arada en büyük yenlik
burada. Yani maksimum olarak 3 büyük genlik var.
0:45:17.280 --> 0:45:27.570
Ali Osman Öncel
Tabii ki genellikle maksimum genlik bir tanedir. Tüm sinyalde o maksimum gel ne
ki hangisiyse onu da yapmamız lazım.
0:45:29.170 --> 0:45:38.570
Ali Osman Öncel
Tartışmamız gerekiyor. O da hangisiyse bunlar hemen hemen geldik olarak
baktığımız zaman sanki maksimum genlik bu olarak.
0:45:39.260 --> 0:45:40.610
Ali Osman Öncel
Söylenebilir.
0:45:43.380 --> 0:45:49.450
Ali Osman Öncel
Evet, şimdi dalga üzerine bakalım. Dalga hızları bir dalganın yayıldığı hız.
0:45:50.130 --> 0:45:52.150
Ali Osman Öncel
Hasta dinamik değil.
0:45:53.580 --> 0:46:11.790
Ali Osman Öncel
Nicelik değil, sabit bir malzeme özelliğidir. Yani şu demektir, şimdi ben bu
zemine ne kadar vurursam yani ister elimde vuruyor, ister bağlıyoruz da vuruyor
ister koskoca bir kaya.
0:46:12.400 --> 0:46:18.150
Ali Osman Öncel
Ya elimden alıp bırakayım. Aslında uygulamış olduğum güç.
0:46:19.220 --> 0:46:21.430
Ali Osman Öncel
Küçükten büyüğe kadar değişiyor.
0:46:22.300 --> 0:46:25.520
Ali Osman Öncel
Ama buradaki dalgın.
0:46:26.430 --> 0:46:31.540
Ali Osman Öncel
Uygulamış olduğum birçoğunu uygulamış olduğum malzeme deki hızı ne yapmıyor?
0:46:32.220 --> 0:46:40.180
Ali Osman Öncel
Değişmiyor çünkü dalga hızı malzemenin el özelliğini gösteriyor malzemenin.
0:46:40.840 --> 0:46:55.160
Ali Osman Öncel
Özelliğini gösteriyor. O nedenle de tabii ki ne kadar büyük güç duygu arasanız
o malzeme deki fiziksel özelliği gösterdiği için dalganın.
0:46:56.0 --> 0:46:58.50
Ali Osman Öncel
Yayılma hızı değişmeyecektir.
0:47:0.70 --> 0:47:21.460
Ali Osman Öncel
Ama tabii ki neden oldu? Şiddet değişebilir ama o malzeme deki yayılması
değişmeyecektir. Neden oldu? Şiddet tabii ki o malzemenin üstünde işte bardak
varsa o bardağın titreşim şeyi o hissetme gücü değişebilir ama o malzeme
içerisinde o dalganın yayılma.
0:47:23.110 --> 0:47:42.980
Ali Osman Öncel
Değişmez tabii ki malzemeden malzemeye değişebilir. Ama şurada benim mesela
çalışmış olduğum masanın malzeme özelliği sabit olduğu için hız hemen hemen
aynı uçaktır. Fakat zemin de mesela bir deprem meydana geliyor bazı zeminlerde.
0:47:45.110 --> 0:47:48.140
Ali Osman Öncel
Malzeme değiştiği için ne değişiyor?
0:47:48.960 --> 0:47:54.990
Ali Osman Öncel
Dalganın deprem dalgasının hızı değişiyor. Malzeme sağlam olduğu zaman hızı.
0:47:56.90 --> 0:48:24.630
Ali Osman Öncel
Düşük oluyor. Malzeme zayıf olduğu zaman hızlı büyük oluyor. Demek ki dalga
hızlı neyi gösteriyor? Malzeme özelliğini gösteriyor. O nedenle de binaların
bazen yıkılması, o binaların oturmuş olduğu malzeme den geçen deprem dalga
hızının düşük olmasıyla hız düştükçe ne oluyor? Dalganın genliği ve enerjisi
büyüyor.
0:48:25.280 --> 0:48:55.640
Ali Osman Öncel
Bazı binaların yıkılmaması nedeni de o binaların oturmuş olduğu malzemenin
dirençli olması ve bu nedenle deprem dalgası hızının o dirençli, dayanıklı
yerde yavaş hareket etmesi düşük. Genellikle az önce geldikten bahsetmiştik.
Düşükken dikte hareket etmesinden kaynaklı olarak ne oluyor hasar görmüyor.
Demek ki genel olarak dalganın.
0:48:55.810 --> 0:48:58.830
Ali Osman Öncel
Hızı malzemenin.
0:48:58.930 --> 0:49:15.50
Ali Osman Öncel
Direnç durumuyla malzemenin kompozisyon özellikleriyle ilişkili. Demek ki siz
bir dalga hızı ne değiştiriyor? Diye sorduğumuzda size elastik dalgalar
yayılıyor. Fakat bu yayılan bazen genini periyodunu.
0:49:15.820 --> 0:49:22.190
Ali Osman Öncel
Evet, hızır'ı ne değiştiriyor? Diye sorduğumuz zaman demek ki bunlar nedir
ortamın sıcaklığı?
0:49:24.320 --> 0:49:25.890
Ali Osman Öncel
Ortamdaki basınç.
0:49:26.910 --> 0:49:46.440
Ali Osman Öncel
Ortamdaki kompozisyon burada kompozisyon tabii ki malzeme tabii ki malzemenin
de direnç durumunu içinde bulunmuş olduğu ortamın, basıncın ve sıcaklığın ne
yapıyor? Değiştiriyor. Demek ki sismik dalga hızı bir ortamdaki fiziksel.
0:49:47.980 --> 0:49:50.130
Ali Osman Öncel
Koşulların değişi.
0:49:50.230 --> 0:50:1.670
Ali Osman Öncel
Derin bir göstergesi ölçüsü olarak mesela ölçebiliyorlar. O nedenle de son
depremde 2 yıkımlar tabii ki yapıdaki fiziksel değişim kadar.
0:50:2.310 --> 0:50:7.320
Ali Osman Öncel
O yapılar oturmuş olduğu zemindeki ye.
0:50:7.420 --> 0:50:11.90
Ali Osman Öncel
En fiziksel değişimiyle de ilişkili.
0:50:11.970 --> 0:50:19.890
Ali Osman Öncel
Tabii ki bir deprem dalgasını yer de hissediyor, yapı da hissediyor. Tabii ki
yapı.
0:50:21.670 --> 0:50:25.610
Ali Osman Öncel
Hıı ne kadar malzeme olarak güçlüyse?
0:50:26.300 --> 0:50:30.130
Ali Osman Öncel
O deprem dalgasını.
0:50:32.90 --> 0:51:3.180
Ali Osman Öncel
Ilerlemesi o yapıda zorluyor ama bir zemin de gelene kadar dirençli ise o
zihinde depremin dalgası değişik oluyor. Demek ki yer ve yapının hissetme
periyotları dirençli lik periyotları na bağlı olarak ister yapıda elastik
dalgayı ölçün ister zeminde ölçün ki bunlar ölçülü yer ve yapı izleme
teknolojisi var. Yerde ve yapı da elastik dalga yayınımı bir deprem esnasında
ölçülüyor.
0:51:3.930 --> 0:51:4.600
Ali Osman Öncel
Ve.
0:51:6.20 --> 0:51:36.430
Ali Osman Öncel
Bu elastik dalga durumunda bir değişim yoksa deprem öncesine göre o ve yer ve
yapıda aslında deprem kime bağlı? Değişen bir bozulma olmadığını ne
yapabiliyoruz? Görebiliyoruz. Elastik dalgalar bu açıdan her yerde malzeme
direncini tespit edilmesinde yaşam belirtisini bir deprem sonrasında göçük
altında.
0:51:36.550 --> 0:51:40.520
Ali Osman Öncel
Yaşam belirtisi olup olmadığının tespit edilmesinde.
0:51:42.160 --> 0:52:14.960
Ali Osman Öncel
Özellikle mars'ta ayda işte bu lastik darbeyle gerçekten yer içinde bir
hareketlilik olup olmadığını tespit edilmesinde gerçekten elastik dalga
izlemesi ne yapılıyor kullanılıyor. Şimdi baktığımız zaman demek ki depremler
ne dedik buraya kadar özetlersek sismik dalgalar üretiyor dedik ama depremler
dışında da çok değişik sismik ve elastik dalga üreten kaynaklar var.
0:52:15.230 --> 0:52:35.510
Ali Osman Öncel
Işte bunlardan bir tanesi volkanik patlamalar bulunmuş olduğunuz yerde Volkan
ekin dağlar varsa ki endonezya'da çokça volkanik dağlar var. Büyük meydana gelen
mega depremlerden sonra bu tür volkanik dağlarda tetikleyebiliyor ve oradaki
yıkımların.
0:52:36.170 --> 0:52:48.620
Ali Osman Öncel
Hıı büyük olmasının bir nedeni de volkanik patlamalar olarak söyleniyor. Tabii
patlamalar dönemli. Bunlar da patlamalar biliyorsunuz.
0:52:50.390 --> 0:53:4.970
Ali Osman Öncel
Insanlar ne yapabiliyor? Yerin üstünde patlama meydana getiriyor ise maden
çalışmalarına patlamalar meydana getiriyor ve bunlar da sismik dalgalar
üretebiliyor.
0:53:6.250 --> 0:53:22.180
Ali Osman Öncel
Şey, rüzgar görüyorsunuz. Rüzgara bağlı olarak da ortamda elastik dalgalar
üretilebiliyor işte uçakların ya da meteor düşmesi ine bağlı olarak da ne
olabiliyor?
0:53:23.820 --> 0:53:53.930
Ali Osman Öncel
Lastik dalgalar üretilebiliyor ve bu şekilde çok farklı şekilde elastik
dalgaları ister kendiniz ister bulunduğunu, çevrenizdeki insanlar elastik
yargılar üretebilir. Ama bu elastik dalgaları az önce söylediğim gibi
telefonlarla kayıt edebilirsiniz, izleyebilirsiniz. O nedenle de farklı
zeminlerde aynı kuvveti uygulayarak zeminin.
0:53:54.100 --> 0:54:10.790
Ali Osman Öncel
Malzeme özelliklerindeki değişime bağlı olarak telefonunuzda kaydetmiş
olduğunuz o sismometre kaydetmiş olduğunuz ortaya çıkan genlik farkına gençlik
parkındaki değişime bağlı olarak aslında bir bakıma yerin.
0:54:11.400 --> 0:54:31.490
Ali Osman Öncel
Ya da yerdeki fiziksel direnci değişip değişmediğini de görebilirsin, işte biz
buna jeofizik diyoruz. Yani yerin fiziksel direncin ölçülmesi için çalışan
mühendislere jeofizik mühendisi diyoruz. Tabii ki bunun en temel verisi elastik
dalgaların doğru ölçülmesi.
0:54:32.610 --> 0:54:35.580
Ali Osman Öncel
Ve doğru analiz edilmesi.
0:54:36.670 --> 0:54:39.520
Ali Osman Öncel
Baktığımızda tabii ki.
0:54:39.620 --> 0:54:42.810
Ali Osman Öncel
Insanların üretmiş olduğu sinyalle.
0:54:42.910 --> 0:55:11.900
Ali Osman Öncel
Hale depremlerin üretmiş olduğu sinyaller birbirine benzemiyor. Genellikle son
depremden sonra işte bu meydana gelen bu devasa depremi acaba başka birileri mi
üretti? Ne bileyim işte işte insan eli var mı insan parmağı var mı? Diye
sorular geliyor. Aslında görüldüğü üzere biz bunları çok rahat ayırt
edebiliyoruz. Bakın jet ve deprem deprem dalgaları burada karşılaştık.
0:55:12.0 --> 0:55:25.60
Ali Osman Öncel
Olmuş durumda mesela üstünüzden biz yet geçtiği zaman bunun neden olmuş oldu.
Elastik de arkalar özellikle sismometre ler tarafından nasıl kaydediliyor?
Bakın buradaki.
0:55:27.310 --> 0:55:36.470
Ali Osman Öncel
Sinyaller frekans olarak daha yüksek öyle değil mi? Bakın buradaki burası yatay
eksen zaman.
0:55:37.540 --> 0:55:39.640
Ali Osman Öncel
Görüyorsunuz frekans.
0:55:39.740 --> 0:55:54.910
Ali Osman Öncel
Nasıl daha yüksek, daha yüksek frekanslı olarak bu dalgalar kaydedilmiş
durumda. Ama deprem dalgasına baktığımız zaman deprem dalgaları işte bakın
buradaki.
0:55:55.10 --> 0:56:10.240
Ali Osman Öncel
Özellikle genlik bakın depremde arasındaki genlik. Tabii bu sonic boom olarak
kaydediliyor. Güney amerika'da p dalgaları ile Amerikan ordusunun.
0:56:10.740 --> 0:56:13.900
Ali Osman Öncel
Işte jetlerinin.
0:56:15.10 --> 0:56:44.130
Ali Osman Öncel
Gürültüsü sonic boom etkisi karşılaştırılmış. Bakın birbirine hiç benzemiyor,
hiç birbirine benzemiyor. Deprem dalgasıyla demek ki Güney Amerika, güney
amerika'daki depremlerin p dalgasıyla suning bom karşılaştırıldığı zaman bakın
bunlar hiç birbirine benzemiyor. Tabii ki aynı anda kaydediliyor diye
düşünebilirsiniz.
0:56:44.250 --> 0:56:49.780
Ali Osman Öncel
Bakın, burası zaman demek ki bu?
0:56:51.320 --> 0:56:55.920
Ali Osman Öncel
Kayıtlar birbirinden farklı olarak ortaya çıkıyor.
0:56:58.310 --> 0:57:28.890
Ali Osman Öncel
Evet, bir sonraki slayta geçersek dersimiz de sonuna geliyoruz. Tabii sinyaller
özellikle ses dalgasından çok bahsettik. Ses dalgasından ışık dalgasından çok
bahsettik. Bazı elastik dalgalar tekrarlı oluyor. Yani bir dalganın içerisinde
birden fazla malzemenin etkisini yapın etkisini gösteren dalgalar meydana
gelebilir ve bunlar hepsi birleşerek bir dalga olarak kaydediliyor.
0:57:29.490 --> 0:57:55.740
Ali Osman Öncel
Ve bunlara genel olarak bant ismi de belirleyebiliyor. Bant genişliği yani bir
frekans gelişti işte frekans 5 ile 10 pers arasında değişen bir frekansa
sahiptir. Dediğimiz zaman demek ki 5 ile 10 arasında çok farklı sinyallerin
birleşiminden o dalganın oluştuğu.
0:57:55.910 --> 0:58:27.60
Ali Osman Öncel
Şu an ucu oluştuğu ile ilgili bir verinin olduğunu bizler biliyoruz. Genellikle
ortamdaki dalgalar birden çok dalganın birleşimi ile meydana gelir. Şu anda
mesela ben konuşuyorum ama benim çevremde de konuşanlar var, hareket edenler
var, yürüyenler var. Şu anda ortamda bir elastik dalga kaydı yapılsa demek ki
benim ses dalgamı üzerine ortamdaki diğer konuşanların ses dalgası ya da
gürültünün etkisi.
0:58:27.400 --> 0:58:29.640
Ali Osman Öncel
Ne yapacak? Birleşik ve buna biz ne diyoruz?
0:58:30.520 --> 0:58:58.50
Ali Osman Öncel
Tekrarlı birden fazla frekanslı dalgalar olarak bunu ne yapıyoruz? Belirtiyoruz
mesela ışık bunun en önemli özelliği genellikle çoklu frekanslı bir sinyal ışık
ışığın gelmiş olduğu. Şu anda mesela benim olduğum yerde ışık var ışığın her
yerdeki aydınlatma gücü aynı değil. Bunun nedeni de şunun aydınlatma gücü
uzaklıkta ne yapıyor? Değişiyor.
0:58:58.770 --> 0:59:14.780
Ali Osman Öncel
Değişmesine bağlı olarak kendilik değiştiği için 10'a çıkart bağlı olarak da
periyot ve frekansta değişiyor. O nedenle bir beyaz beyaz ışığı bir prizmadan
geçirdiğimiz zaman bakın bu bizim aslında kaydettiğimiz.
0:59:16.90 --> 0:59:22.310
Ali Osman Öncel
Fakat böyle bir prizmadan geçirdiğimizde analiz ettiğimizde aslında bunun için
de birbirinden farklı.
0:59:23.40 --> 0:59:30.980
Ali Osman Öncel
ııı frekanslara, periyotlara sahip dalgalar olduğunu ne yapabiliyoruz? Çok
rahat.
0:59:31.790 --> 0:59:42.340
Ali Osman Öncel
Göre biliyoruz. Evet aslında soru burada çok basit. Hangisinin frekansı daha
yüksek? 2 tane dalga var, birisi deprem dalgası.
0:59:43.30 --> 0:59:45.110
Ali Osman Öncel
Birisi de.
0:59:45.550 --> 1:0:3.920
Ali Osman Öncel
Ced darbesi havada uçan jetin neden olmuş olduğu gürültüyü yerde bir sarsıntı
meydana geliyor değil mi? Üstümüzden bir helikopter ya da savaş uçağı geçtiği
zaman zaman zaman geçtiğinde bir korku meydana geliyor. Dimi sallanmaya
bağışlıyoruz. Aslında saldıran biz değiliz.
1:0:6.510 --> 1:0:13.930
Ali Osman Öncel
Hem bina hem yer sallanıyor. O cetin geçmiş olduğu yerdeki istasyonuna
kaydedilen sinyal ile.
1:0:15.0 --> 1:0:40.670
Ali Osman Öncel
Aynı istasyonda kaydedilen deprem dalgasına baktığımız zaman hangisinin
frekansı daha yüksek diye bir soru geldiğinde nasıl bir cevap vermeniz gerekir
bunu düşünmeniz lazım. Tabii ki evet kısaca bir yorum alayım, hangisi cevabına
ve dersimizi bitirelim. Evet, buyurun Melisa hangisinin frekansı daha yüksek?
1:0:47.640 --> 1:0:48.590
Melissa Rahadatulaisy Triananda
Hı.
1:0:46.520 --> 1:0:48.850
Ali Osman Öncel
Evet Melisa dan alalım.
1:0:50.710 --> 1:0:51.280
Ali Osman Öncel
Evet.
1:0:50.880 --> 1:0:53.550
Melissa Rahadatulaisy Triananda
Sonra sonic patlama mı hocam?
1:0:54.40 --> 1:0:54.950
Ali Osman Öncel
Evet, evet.
1:0:58.670 --> 1:0:59.730
Ali Osman Öncel
Nedir cevabı?
1:1:2.940 --> 1:1:3.450
Melissa Rahadatulaisy Triananda
Hı.
1:1:8.680 --> 1:1:11.160
Melissa Rahadatulaisy Triananda
Bence sen lama daha yüksek.
1:1:11.920 --> 1:1:15.530
Ali Osman Öncel
Daha yüksek frekanslı diyorsun. Evet, Betül den alalım.
1:1:20.210 --> 1:1:22.740
Batoul Haj Mousa
Hocam ben de sonraki patlama diyorum.
1:1:23.290 --> 1:1:24.890
Ali Osman Öncel
Evet nur bekten alalım.
1:1:25.970 --> 1:1:26.800
Nurbek KHASSANOV
Ben de hocam.
1:1:27.330 --> 1:1:34.370
Ali Osman Öncel
Evet dediğiniz gibi frekans yani daha yani bilime baktığınız zaman.
1:1:35.210 --> 1:1:45.960
Ali Osman Öncel
Mesela şunu şöyle kestiğiniz zaman kaç tane genlik var? Aynı benim kestiğiniz
zaman kaç tane genlik var? Bakın bunun için de ilk 2.
1:1:46.60 --> 1:1:47.180
Ali Osman Öncel
Bi kendilik.
1:1:47.850 --> 1:1:57.30
Ali Osman Öncel
Yani periyot görüyorsunuz. Bunun içinde kaç tane dalga sıkışmış ve bu nedenle
de.
1:1:57.510 --> 1:2:1.750
Ali Osman Öncel
Bant genişliği aynı ama bant genişliği içerisindeki.
1:2:2.820 --> 1:2:7.990
Ali Osman Öncel
Dalga sayısı neyi veriyor? Frekansı veriyor. Frekans ne demek?
1:2:8.680 --> 1:2:25.460
Ali Osman Öncel
Dalga sayısı demek demek ki dalga sayısı sıktığı burada fazla olduğu için ne
diyoruz? Son 2 formdaki kayıt edilen sinyalin dalga frekansı daha yüksek
diyoruz. Evet, artışlar bugünkü dersimizi burada bitirmiş olduk.
Ali Osman Öncel
No comments:
Post a Comment